Πίνακας περιεχομένων:
- Γνωρίστε τα μέρη των επινεφριδίων
- Λειτουργίες των εξωτερικών επινεφριδίων (φλοιός των επινεφριδίων)
- 1. Λειτουργία ορυκτοκορτικοειδών
- 2. Λειτουργία γλυκοκορτικοειδών
- 3. Λειτουργία γοναδοκορτικοειδών
- Η λειτουργία των εσωτερικών επινεφριδίων, μυελός
- 1. Επινεφρίνη
- 2. Νορεπινεφρίνη
Γνωρίζατε ότι υπάρχουν δύο επινεφρίδια; Ναι, κάθε αδένας βρίσκεται πάνω από το νεφρό και έχει μέγεθος περίπου μισό αντίχειρα. Παρόλο που είναι μικρά, τα επινεφρίδια είναι υπεύθυνα για την παραγωγή διαφόρων ορμονών στο σώμα.
Τα υγιή επινεφρίδια βοηθούν τις διάφορες λειτουργίες του σώματος να λειτουργούν σωστά. Έτσι, η διάσπαση αυτών των αδένων θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στο σώμα.
Γνωρίστε τα μέρη των επινεφριδίων
Τα επινεφρίδια αποτελούνται από δύο μέρη, δηλαδή τον επινεφριδιακό φλοιό (εξωτερικό) και το επινεφρίδιο μυελό (εσωτερικό). Ο φλοιός των επινεφριδίων είναι υπεύθυνος για την παραγωγή τριών τύπων ορμονών, δηλαδή των ορυκτοκορτικοειδών (κορτιζόλης) που ρυθμίζουν το νάτριο στο σώμα, τα γλυκοκορτικοειδή που αυξάνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και τα γοναδοκορτικοειδή που ρυθμίζουν τις ορμόνες του φύλου.
Εάν ο φλοιός των επινεφριδίων σταματήσει να λειτουργεί, οι μεταβολικές διαδικασίες που είναι απαραίτητες για τη ζωή μας θα σταματήσουν και θα οδηγήσουν σε θάνατο. Εν τω μεταξύ, το μυελό των επινεφριδίων εκκρίνει τις ορμόνες επινεφρίνη (αδρεναλίνη) και νορεπινεφρίνη (νοραδεναλίνη) κατά τη διάρκεια περιόδων άγχους.
Λειτουργίες των εξωτερικών επινεφριδίων (φλοιός των επινεφριδίων)
1. Λειτουργία ορυκτοκορτικοειδών
Τα ορυκτοκορτικοειδή είναι στεροειδείς ορμόνες που είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση του νατρίου και τη διατήρηση της ισορροπίας αλατιού και νερού στο σώμα. Τα πρωτογενή ορυκτοκορτικοειδή είναι γνωστά ως αλδοστερόνη και εκκρίνονται από τη σπειραματοζωική ζώνη (εξώτατη στρώση) του φλοιού των επινεφριδίων.
Αυτή η στεροειδής ορμόνη είναι μέρος του συστήματος ρενίνης-αγγειοτενσίνης (RAS) ή του συστήματος αλδοστερόνης ρενίνης αγγειοτενσίνης (Raas). Αυτό είναι ένα ορμονικό σύστημα που ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και την ισορροπία υγρών στο σώμα. Γενικά, η ρενίνη παράγεται από τα νεφρά όταν απομακρύνεται η περίσσεια αλατιού και νερού από το σώμα. Η ρενίνη ενεργοποιεί την παραγωγή αγγειοτενσίνης, η οποία με τη σειρά της διεγείρει τα επινεφρίδια για την απελευθέρωση της ορμόνης αλδοστερόνης. Η μείωση της αρτηριακής πίεσης διεγείρει επίσης την έκκριση ρενίνης.
Έτσι, μαζί με το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης, η αλδοστερόνη βοηθά τα νεφρά να διατηρούν σημαντικά μέταλλα όπως το νάτριο. Η αλδοστερόνη αυξάνει την νεφρική απορρόφηση του νατρίου και την απέκκριση του καλίου. Βοηθά στη συστολή των αιμοφόρων αγγείων αυξάνοντας την κατακράτηση νατρίου και νερού, η οποία μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης. Έτσι, αυτή η ορμόνη ασχολείται επίσης με τη ρύθμιση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης.
2. Λειτουργία γλυκοκορτικοειδών
Τα γλυκοκορτικοστεροειδή είναι μια άλλη κατηγορία στεροειδών ορμονών που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού της γλυκόζης. Τα γλυκοκορτικοστεροειδή παράγονται στις γοητευτικές ζώνες του φλοιού των επινεφριδίων, ένα παράδειγμα είναι η κορτιζόλη.
Η κορτιζόλη είναι υπεύθυνη για τη ρύθμιση του μεταβολισμού υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λίπους. Τα κορτικοστεροειδή παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της φλεγμονώδους απόκρισης του σώματος.
Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως παράγοντες καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος. Η έκκριση ελέγχεται από την αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη (ACTH) η οποία εκκρίνεται από την υπόφυση.
3. Λειτουργία γοναδοκορτικοειδών
Τα γοναδοκορτικοειδή ή τα ανδρογόνα στεροειδή εκκρίνονται από τη δικτυωτή ζώνη ή από το εσωτερικό στρώμα του επινεφριδιακού φλοιού. Τα ανδρογόνα είναι ανδρικές σεξουαλικές ορμόνες και διευκολύνουν την ανάπτυξη δευτερογενών σεξουαλικών χαρακτηριστικών στους άνδρες. Παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των ανδρικών σεξουαλικών οργάνων κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής ανάπτυξης.
Μικρές ποσότητες γυναικείων ορμονών παράγονται επίσης από τον φλοιό των επινεφριδίων. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των ανδρογόνων στεροειδών που εκκρίνονται από τον φλοιό των επινεφριδίων μπορούν να καλυφθούν από τις μεγαλύτερες ποσότητες τεστοστερόνης και οιστρογόνου που εκκρίνονται από τους όρχεις και τις ωοθήκες, αντίστοιχα.
Η λειτουργία των εσωτερικών επινεφριδίων, μυελός
Το μυελό είναι το εσωτερικό μέρος των επινεφριδίων και σχετίζεται με την παραγωγή επινεφρίνης και νορεπινεφρίνης.
1. Επινεφρίνη
Τόσο η επινεφρίνη όσο και η νορεπινεφρίνη ονομάζονται κατεχολαμίνες και απελευθερώνονται από τα επινεφρίδια σε απόκριση του σωματικού ή ψυχικού στρες. Η επινεφρίνη, επίσης γνωστή ως αδρεναλίνη, παίζει ζωτικό ρόλο στη μετατροπή του γλυκογόνου σε γλυκόζη και έτσι αυξάνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό απαιτείται από το σώμα για να διατηρήσει την ομαλή παροχή αίματος στον εγκέφαλο και τους μυς.
Μπορεί επίσης να αυξήσει τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση και να χαλαρώσει τους λείους μυς των πνευμόνων και του πεπτικού σωλήνα. Αυτή η ορμόνη διαστέλλει τις μικρές αρτηρίες της καρδιάς, των πνευμόνων, των νεφρών και των μυών. Ο ενθουσιασμός, το σωματικό και διανοητικό άγχος και η συναισθηματική δυσφορία προκαλούν την έκκριση αυτής της ορμόνης, η οποία προετοιμάζει το σώμα μας για μια «μάχη ή πτήση» απάντηση που ονομάζεται «μάχη ή πτήση»
2. Νορεπινεφρίνη
Μαζί με την επινεφρίνη, η νορεπινεφρίνη ενεργοποιεί επίσης μηχανισμούς για την αντίδραση «μάχης ή», αυξάνοντας την εγρήγορση και την διέγερση. Όταν εγχέεται ως φάρμακο, η νορεπινεφρίνη ή η νοραδρεναλίνη μπορεί να έχουν περιοριστική επίδραση στις στεφανιαίες αρτηρίες. Αυτό προκαλεί τη συρρίκνωση των μικροσκοπικών αιμοφόρων αγγείων στα νεφρά, το πεπτικό σύστημα και το δέρμα. Αυτό διευκολύνει την κυκλοφορία των τροφίμων μέσω του πεπτικού συστήματος και αυξάνει την εφίδρωση. Διεγείρει επίσης την απελευθέρωση γλυκόζης και τη ροή του αίματος στους μυς.
Εν ολίγοις, τα επινεφρίδια είναι υπεύθυνα για την έκκριση ορμονών απαραίτητων για τη διεξαγωγή αρκετών σημαντικών μεταβολικών διεργασιών. Επιπλέον, βοηθούν το σώμα να αντιμετωπίσει το σωματικό και διανοητικό στρες. Το χρόνιο άγχος μπορεί να κάνει τους αδένες να δουλέψουν τόσο σκληρά ώστε τελικά να κουραστούν ή να κουραστούν πολύ για να καλύψουν τις ανάγκες των επινεφριδίων.
